آمریکا در پی منافع خودش در افغانستان/ مهم نیست غنی در ارگ باشد یا طالبان

به تازگی رایان پیکرل، خبرنگار سرشناس آمریکایی مقاله ای را در خصوص آینده مذاکرات ایالات متحده آمریگا نگاشته است که در این مقاله پیرامون مذاکرات صلح افغانستان میان گروه های طالبان و آمریکا بدون حضور مقامات افغانی بحث صورت گرفته است که شرح آن را در اینجا میخوانید.

پس از گذشت ۱۷ سال از درگیری مستقیم سربازان آمریکایی و ناتو با طالبان و صرف ۷۶ میلیارد دالر از سال ۲۰۰۲ میلادی به بعد باید ناتوانی پنتاگون و ناتو در حذف طالبان از معادلات افغانستان را پذیرفت.

در زمان بارک اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا مذاکرات صلح بین واشنگتن و طالبان با افت و خیزهای فراوان آغاز شده ولی مانند دوران جنگ، مذاکرات صلح با طالبان هیچ نتیجه مثبتی برای آمریکا نداشت و این روزها دوباره با دستور مستقیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور فعلی دور جدید مذاکرت مستقیم دیپلماتهای وزارت خارجه آمریکا و طالبان در دوحه در حال انجام است و هنوز هیچ گزارش رسمی از توافقات صورت گرفته در چهار جلسه برگزار شده توسط طرفین مطرح نشده است ولی تحولات داخل افغانستان بیانگر تغییر رویکرد جدی در رفتارهای طالبان و آمریکا است تحولاتی که میتواند بیانگر توافقات حاصله و نتایج این جلسات باشد.

در این گزارش سعی شده است براساس اطلاعات موثقی که از منابع آگاه رسیده و تطبیق آن با رفتار طالبان و ایالات متحده آمریکا در صحنه داخلی افغانستان به تحلیل آینده این مذکرات بپردازد؛ گزارشات موجود نشان میدهد طرفین در مذاکرات پذیرفته اند که طالبان، با سلاح وارد عرصه سیاسی افغانستان شده و در دولت و ارگ سهیم شود.

شاید همین توافق موجب آن شده که آمریکا علی رغم میل خود با پیشنهاد تاخیر در انتخابات پارلمانی موافقت نموده است که اعلام غیر منتظره تاریخ انتخابات ریاست جمهوری در ۲۰ آپریل سال آینده به مثابه چراغ سبز غنی برای تاخیر در انتخابات پارلمانی است.

در مذاکرات اخیر، دولت افغانستان حضور ندارد و این مذاکرات عملا،همان گونه که طالبان بارها خواستار آن شده بود، مذاکرات میان طالبان و آمریکا است.

مقامات افغانستانی هم هرچند که رسما اعلام می کنند از محتوای مذاکرات و توفقات انجام شده میان آمریکا و طالبان مطلع هستند، اما ناچارا پذیرفته اند که غایب این مذاکرات بوده و اجازه دهند آمریکا منافع آنها را تامین کند.

بدیهی است دولت افغانستان باید نتایج این مذاکرات را بپذیرد شاید ترامپ مانند مذاکرات خود با کوریایی شمالی که هیچ توجهی به کوریایی جنوبی نکرد قصد دارد با حذف دولت افغانستان، مذاکرات خود با طالبان را با سرعت بیشتری به پیش ببرد و هرچه زود تر یک نمایش تبلیغاتی جدید راه اندازی کند.

شواهد نشان میدهد طالبان به مذاکرات خود با آمریکا نگاه تاکتیکی دارند و در صدد گرفتن امتیازات حداکثری از ارتش کم توفیق و دیپلماتهای در بن بست قرار داشته میباشند.

کارشناسان مرتبط با پنتاگون می گویند اثر بخشی کم نیروهای آمریکایی و هزینه زیاد آنها موجب تغییر استراتیژی نظامی آمریکا شده یعنی برای حفاظت از سربازان آمریکایی از شهرهای کوچک خارج و روی چند شهر بزرگ و اصلی تمرکز خواهند کرد و این به مفهوم واگذاری بخش اعظمی از افغانستان به طالبان است.

در همین رابطه شنیدیم که ۱۳ شهر به طالبان واگذار شده است یادمان هست که ترامپ در برابر طالبان می گفت غنایم به فاتح تعلق دارد ولی رفتار آمریکا بیانگر آن است که وزارت خارجه فاتح بودن طالبان را پذیرفته و در صدد است به توصیه ترامپ غنایم را هم به او واگذار کند.

البته یادمان نرود که استراتژی پنتاگون و ناتو در انتخاب شمال افغانستان ایجاد پایگاهی هوایی نظامی جدید و استفاده از این سرزمین برای ایجاد لنگر ثبات و ساختن پلی جهت کنترل چین، روسیه و ایران میباشد.

طبق این استراتژی، آمریکا نباید خود را مسئول مسائل داخلی افغانستان بداند و نباید در مرداب خشونت و تحجر این سرزمین عقب مانده گرفتار شود. آمریکا تلاش دارد که به هر قیمتی شده، حضورش در افغانستان را حفظ کند و به اهداف بلند مدت خود بی اندیشد.

از این منظر، برای آمریکا تفاوتی ندارد که در ارگ ریاست جمهوری افغانستان، اشرف غنی بر اریکه قدرت تکیه داده باشد، یا ملا هبت الله بلکه مهم این است که شرایط عمومی کشور در راستای تامین منافع آمریکا بپرخد .

از سوی دیگر، دولت افغانستان خصوصا اشرف غنی و تیم وی که هم پیمانان آمریکا است علاقمند به کنار آمدن با طالبان نیستند، اما طالبان به عنوان یک طرف معادلات افغانستان قابل انکار نیست و باید به نحوی با این قدرت مهار ناپذیر کنار آمد.

پس دولت چاره ای جز همراهی با توافقات صورت گرفته ندارد ولو اینکه با آن موافق نباشد اگر بپذیریم که واگذاری بخش هایی از خاک افغانستان به طالبان حاصل توافقات آمریکا و طالبان باشد، باید منتظر باشیم مناطق دیگری را هم به طالبان واگذار و مقدمات حضور طالبان با سلاحش در ساختار سیاسی حکومت فراهم شود.