تحلیل ( څیړنه): د ترکېې په پارلماني ټاکنو کې د اردوغان ګوند بریا

پنحه میاشتی وراندی کله چی ترکان د رایو ورکولو صندوق ته لار نو د ترکیی ولسمشرر او عدالت او پرمختیا گوند بنست ایشودونکی رجب طیب اردوغان تمه درلوده ترحو په غوح اکثریت سره حوکی ترلاسه کری ترحو د دی لاری و کولای شی په اساسی قانون کی د بدلون راوستلو لپاره لاره هواره کری خو د سژکال پسرالی تاکنو اردوغان یی نا هیلی کر هغه یوازی په اساسی قاون کی بدلون بلکی د حکومت رامنحته کولو لپاره یی هم پوره رایی ترلاسه نه کری او د عدالت او پرمختیا گوند د قدرت ساتلو ورتیا یی هم د لاسه ورکره د عدالت او پرمختیا گوند د ترکیی جرگی یوازی ۲۵۸ حوکی ترلاسه کری په داسی حال کی چی د حکومت جورولو لپاره باید ۲۷۶ حواکی په لاس کی و لری

د ترکیی حلور اصلی گوندونه هم د ایتلافی حکومت جورولو پر هم کومی هوکری ته و نه رسیدل او تیره یکشنبه د نوامبر په لومری نیته د دوهم پروا تاکنو نیته و تاکل شوه چی په دی تاکنو کی د عدالت او پرمختیا گوند د فکر کولو حخه لری و توانید چی د ترکیی ولسی جرگی ۳۱۷ حوکی ترلاسه کری او داود اوغلو یو حلی بیا و توانید چی لومری وزیر شی او حکومت رامنحته کری

په دی تاکنو کی د خلق جمهوری غوشتونکی گوند ، د سکولارگوند ، چی بنست ایشودونکی یی مصطفی کمال اتاترک وه او د عدالت او پرمختایی اسلام پاله گوند د اصلی سیالانو حخه شمیرل کیژی د تیر تاکنو پر تله یوازی دوی حواکی زیاتی ترلاسه کری او ۱۵۸ حوکیو خاوند شو خو د ملی حرکت گوند او خلق دیموکراتیک گوند چی د ترکیی کردانو پوری ترلی دی د تاکنو حخه یی هم کمی رایی ترلاسه کری او د لاسه تللی رایی د عدالت او پرامختیا اسلام پاله گوند ورغلی او یو حلی بیا بریالی شو

خو اردوغان یوازی کولای شی حکومت رامنحته کری خو هغه اوس هم خپلی اسای غوشتنی ته چی اساسی قانون کی بدلون راستل دی نه رسیدلی هغه غواری چی د ترکیی نظام د پارلمانی حخه ریاستی ته بدل کری نو حکه یی پریکره کرید ی چی د ترکیی ولسمشر شی په همدی حال کی د ترکیی اوسنی پارلمانی نظام کی اردوغان اوس هم دیری اجرایی کارونه ترسره کوی او لومری وزیر چی د اردوغان له گوند حخه دی په عملی توگه یی دیر واکونو ولسمشر ته ورکری دی

په وروسیتو تاکنو کی د اردوغان له رول حخه په دی بهیر کی د ترکیی سیاسی حارونکو له شتون حخه نیوکه وه هغه تورن شو چی د ولسمشری له ادرسه غواری د خپل گوند لپاره کار وکری ترحو په تاکنو کی بریالی شی رجب طیب اردوغان چی پنحه میاشت وخت درلودو و توانید د تاکنو پایله د خپل حان په گته تمامه کری د یر حارونکی د عدالت او پرمختیا اسلام پاله گوند د دی هیواد په شپژ ویشتم پراو تاکنو کی بریالتوب تاوتریخوالی لامل بولی په دی پنحو میاشتو کی د پی کی کی او ترکیی حواکونو ترمنح جدی نشتی رامنحته شوی په نقره کی د بمون چاودنه ، د خلق دیموکراتیک گوند دفترونه و ترل شول او دفترونو ته یی اورونه و اچول شول

د کردانو له نظره د دوی پرواندی په رسنیو باندی هم بندیز و لیژده او د ترکیی دننه نشتی او امنی زیاتی شوی اردوغان د دی زیاتو نا امنیو په لر کی له خلکو حخه وغوشتل ترحو په خپل گوند باندی باور وکری او که د هغه گوند رایی ترلاسه کری د ترکیی امینت او ثبات به تامین کری

د ترکیی خلک چی په تیرو میاشتو کی د دیرو نا امنیو تجربه لیدلی وه او د بل لوری د منیحی اسیا سمی کرکیپونو لک د سوری او عراق له حالتو حخه ودار شول خپل سیال گوند یی ور شاه کره او یو حلی بیا یی د عدالت او پرمختیا گوند یی و تاکه په همدی ترتیب سره داسی لیدل کیژی چی د ترکیی خلکو د ترکیی امنیت او ثبات یی تاکلی دی نه دا چی په خپله خوشه یی د خوشی ور گوند ته رایه ورکری وی

په هر صورت اوسمهال د اردوغان گوند د ترکیی تاکنو گدونکی شو او نیژدی تول په دی اند دی چی په ترکیی یوحلی سره د نا امنیو زیاتوالی او د اردوغان ژمنی کولای د ده گوند د بریالیتوب لامل شوی د دغو سربیره اردوغان د ترکیی اساسی قانون کی بدلون راستلو اوژده لاره هم پرمخ لری هغه اره چی تول گوندونه دی ته چمتو کری ترحو په اسای قانون کی بدلون راولی او د دی په لته کی ترحو د پارلمانی نظام له ریاستی نظام ته بدل کری او اردوغان دغه کار د ترکیی په سنتی تولنه کی کوم اسانه کار هم نه دی