سناریوی تجاوز عربستان به یمن

با سپری شدن ساعات بامدادی امروز پنج شنبه(۶ عمل۱۳۹۴) ، صنعاء پایتخت یمن شاهد حملات هوایی ائتلاف خلیجی – امریکایی علیه مواضع انصار الله و ارتش یمن بود.

عادل الجوبیر نماینده ی عربستان سعودی در سازمان ملل متحده در اظهاراتی صنعاء را تحت اشغال نیروهای حوثی به شمار آورد و از ائتلاف کشورهای حاشیه ی خلیج فارس به جز پادشاهی عمان –که روابط حسنه ی دیرینه ای با ایران دارد– به همراه چند کشور غربی به منظور پاکسازی یمن از آنچه را تجاوز حوثی ها خواند، خبر داد.با این اوضاع و مورد هدف قرار گرفتن چند پایگاه نظامی وفادار به رئیس جمهور سابق یمن علی عبدالله صالح در جنوب صنعاء، گمانه زنی ها مبنی بر احتمال واکنش تند تهران نسبت به زیر پا گذاشته شدن بنیادی ترین اصول بین الملل می رود. با این حال جابر الصفوری کارشناس ارشد بنیاد مطالعات استراتژیک مریلند بر این باور است که تهران در برابر ریاض انفعالی عمل نخواهد کرد و راه حل های پیش روی جمهوری اسلامی ایران به مراتب گسترده از بحرانی است که تحرکات احمقانه ی رژیم آل سعود به آن دامن زد.
عبدربه منصور هادی که پس از پیشروی نیروهای مردمی انصار الله، برخی قبائل سنی متحد و یگان های ارتش یمن خطر را بیش از پیش احساس می کرد با تصرف میدان هوایی عدن در خواست خود را از عربستان سعودی برای دخالت مستقیم نظامی در یمن اعلام داشت. با این وجود چند سناریو محتمل است.

۱) در خوشبینانه ترین حالت با اقدام متناسب دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی در منظر بین الملل ایزوله خواهد شد و با اعمال نفوذ ایران و فاش شدن برگ های برنده ی آن مجبور به تعدیل مواضع خود نسبت به همسایه ی جنوبی خویش خواهد شد.

۲) عربستان سعودی که وجود هم پیمانان ایران را در شمال خود، عراق، سوریه و معارضه ی قدرتمند شیعی در بحرین و ولایت نفت خیز الشرقیه به خوبی احساس می کند، با این رفتار نمایشی سعی در جلوگیری از محاصره شدن خود از جنوب شده و آخرین نفس های خود را در بازی بزرگ خاورمیانه می زند. این اقدام که ممکن است در راستای تلاش برای برهم زدن جو گفتگوهای اتمی ایران باشد، افزایش و گسترش فعالیت نظامی ایران در سوریه و عراق را به دنبال خواهد داشت. از سویی عملیات آزادسازی شهر استراتژیک تکریت –که حامل اهمیت نمادین این شهر به عنوان مقاومت در برابر نیروهای حمایت شده ی داعش توسط عربستان سعودی و سایر کشورهای مرتجع عرب است– و از سویی دیگر عملیات تکمیل محاصره ی حلب بعد ملموس تری خواهد یافت.

۳) سناریوی لرزه انداز دیگر، قربانی واقع شدن مردم یمن همچون سوریه، عراق و افغانستان دوم نام گرفتن آن است. عربستان سعودی با دگرگون کردن معادله ی سیاسی یمن، زمینه را برای فعالیت گروهک های تروریستی وابسته به خود همچون القاعده و سازمان تروریستی دولت اسلامی فراهم می آورد و جنگ فرسایشی طولانی مدتی بر یمن تحمیل خواهد شد.

با این همه برنده ی نهایی این بازی طولانی سیاسی، جزء داناتر و خویشتن دار آن یعنی ایران و هم پیمانان منطقه اش خواهد بود، چرا که عربستان سعودی، قطر، امارات متحده ی عربی، ترکیه و اردن با تصمیم گیری های عجولانه ی خود که ناشی از ضعف درک سیاسی و عدم برخورداری از پایگاه های مردمی به خوبی نشان داده اند، توان درگیری با قدرت منطقه ایی چون ایران را نداشته و دیر یا زود این استراتژی نخ نمایی آل سعود با شکست مواجه خواهد شد.