شطرنجی کردن زنان در تلویزیون های افغانستان
خبرگزاری خاورمیانه / میز رسانه – فرهنگ و آزادی بیان
بعد از سقوط طالبان و با گذشت بیش از ۱۲ سال از حکومت فعلی، رشد رسانه ها در کشور بی سابقه بوده و می توان گفت که این رشد در هیچ یک از کشورهای همسایه نیز به این اندازه نبوده است.
رشد رسانه ها، هرچند می تواند عاملی برای پیشرفت و ترقی آن کشور باشد؛ اما به نوع خود می تواند در تاثیرپذیری و تاثیرگذاری منفی نیز سهم بارزی داشته باشد.
با این اوصاف و در صورت کثرت و یا قلت رسانه ها در هر کشوری، یک نهاد مشخص وظیفه کنترول و معیاری سازی آنها را به عهده دارد. در کشورهای اسلامی از جمله افغانستان، کنترول رسانه ها به دلیل نشر برنامه هایی خلاف معیارهای اسلام، کمی جدی تر و حساس تر به نظر می رسد.
در ابتدا که رسانه ها پا به عرصه وجود گذاشتند، سریال های هندی به دلایل مختلف از جمله کثرت نمایش فلم های هندی از دیرباز در کشور، پر رونق بود. در این سریال ها، طبیعتاً فرهنگ هندی نمایان بود و باید برای جلوگیری از نشر برخی صحنه ها و یا نمایش قسمتی از اعضای بدن بانوان، راهکاری در نظر گرفته می شد.
این راهکار در علم نشرات به عنوان بلور (شطرنجی) ساختن همان قسمت و سانسور برخی از صحنه ها یاد می شود، این نکته در سریال های هندی و در حال حاضر در سریال های ترکی، به کرات دیده می شود.
اما آیا این راهکار برای جلوگیری از تبلور فرهنگ غربی در کشور، کارا بوده و است؟
در این باره نظرات مردم را در سطح شهر گرفتم:
احمدالله که دانشجوی رشته هنرهای زیبا در دانشگاه کابل است، به خاورمیانه گفت: «راستش، بلور کردن قسمتی از اعضای بدن بانوان؛ هیچ کارایی ندارد.»
به باور وی، این کار بیشتر از اینکه برای منع فرهنگ غربی، هندی و غیر اسلامی مفید نیست، بلکه بیشتر توجه بیننده ها را به همان قسمت شطرنجی شده متمرکز می سازد.
این شهروند پایتخت از مقام های مسوول می خواهد تا در این زمینه اقدامات جدی را روی دست گرفته و به نشرات تلویزیون ها توجه بیشتر داشته باشند.
سیما، بانوی ۲۳ ساله که سال پار از دانشگاه تعلیم و تربیه فارغ شده است، نظر جالبی دارد:
او در ابتدا نشر این گونه سریالها را مغایر با فرهنگ افغانی می داند و می گوید: «بیشتر سریالهای وارداتی، نوعی فرهنگ غیراسلامی را در کشور ترویج می دهد و نیاز است تا برخورد جدی در قبال آنها شود.»
به گفته وی، معلوم نیست که شورای علما و وزارت اطلاعات و فرهنگ چرا در قبال نشر این سریالهای غیراسلامی سکوت کرده و هیچ واکنش جدی نشان نداده اند؟
اما این بانو؛ سریال ترکی به نام «عشق ممنوع» را مثال زده و اظهار داشت که گویا شورای علما و مسوولان در جلوگیری از نشر این سریال، اقدام کرده بودند؛ اما نباید تنها به آن اکتفا کرد و نیاز به اقدام های جدی تر در قبال دیگر نشرات نیز احساس می شود.
به باور بانو سیما، نشر بسیاری از سریال های فعلی در رسانه های کشور نوعی جبهه برای جلب «اعلانات تجارتی» بوده و از سوی دیگر بالای فرهنگ مردم و جامعه افغانی نیز تاثیر سو دارد.
اما شمار دیگری از شهروندان پایتخت نظر متفاوت دارند؛ این شهروندان می گویند که مردم با برداشتهای مثبت سریالهای نشر شده میتوانند در زندهگی شان تغییرات بیاورند.
ایمل از جمله جوانانی است که به گفته خودش، با دیدن سریالها و فلمهای نشر شده از تلویزیون های کشور، مود و فیشن روز را برداشت کند. وی میگوید :«سعی می کنم که استایل خود را بر اساس، استایل بچه های فلم و سریال های خارجی درآورم و این سریال ها برای دیدن استایل های جدید، خیلی خوب است و هرکس که مشکل دارد، می تواند نگاه نکند.»
اما نظر علمای دین در رابطه به نشرات تلویزیون ها در کشور چه است؟
مولوی حسام الدین حسام، عالم دین به خاومیانه میگوید :«برای براندازی یک جامعه سالم، فلم های برهنه و نیمه برهنه، یک حربه خوب است.»
به باور وی، نشر این فلمها در رسانههای کشور، اخلاق جوانان را نابود کرده و فضایل را پایین آورده و با این کار مصیبتهای گوناگون برای جامعه به بار می آورد. وی بیخ و بنیاد جامعه فعلی و شرایط فعلی کشور را در نشرات مبتذل رسانهها دانسته و افزود که این گونه رویکردها، جامعه را به سوی فقر و بی سوادی سوق میدهد.
مولوی حسام اظهار داشت :«با نشر این گونه فلمها، جوانان به درس و تعلیم مصروف نبوده و وقت خود را برای دیدن فلم سپری میکنند.»
از سوی دیگر، این عالم دین، افزایش قتلهای ناموسی در کشور را بیسابقه دانسته و علت اصلی آن را نیز نشر فلمها و سریالهای مبتذل میداند.
منبع، بلور کردن قسمتی از اندام بانوان را بینتیجه دانسته و مفید نمیداند؛ اما اظهار میدارد که با درخواست چندباره از وزارت اطلاعات وفرهنگ، تا حال در رابطه با برخورد با نشرات رسانهها، اقدام جدی نشده است.
با تلاش فراوان موفق به گرفتن نظر وزارت اطلاعات و فرهنگ و انعکاس آن نشدیم.
در حال حاضر، بیش از ۱۰۰ رسانه تصویری، چاپی و انترنیتی در کشور فعالیت دارد.
Author
About Author
