ترکیه در قالب ناتو دنبال پان ترکیسم در افغانستان است

خبرگزاری خاورمیانه / میز امنیت و بین الملل

اگرچه روابط ترکیه با افغانستان دارای پیشینه بسیاری هست که به عهد امان الله خان پادشاه متجدد گرای افغانی برمیگردد و مناسبت سیاسی و تجاری این کشور با روی کار آمدن عبدالرحمن خان وارد مراحل جدی ترمیشود ولی روی همرفته می توان نقش ترکیه در افغانستان را زمانی بیشتر به کنکاش گرفت که این کشور در دهه نود به عنوان یک کشور پالیسی ساز در منطقه ظهور کرد .

از زمان روی کار آمدن دوباره دولت اسلام‌گرا در ترکیه پس از کنار رفتن اجباری در دهه ۹۰، ترکیه موفق به ایفای نقش موثر در قبال تحولات منطقه شده و این مهم بدون گسستن از ارتباطات گذشته مقدور گشته است. چنانچه پیوند دولت اردوغان با اسرائیل به رغم فراز و فرودهای چند سال گذشته، هیچ گاه در سطح راهبردی گسسته نشد .

موفقیت حزب عدالت و توسعه در پیشبرد اهداف خود در قالب دولت اردوغان در عرصه‌های اقتصادی و گذر از سد موانع احزاب سکولار و حتی کاستن از اقتدار نظامیان در عرصه سیاسی و پیشبرد پروژه دولت اسلام‌گرا با روش‌های دمکراتیک، کارنامه موفقی را در درون به وجود آورد تا پشتوانه‌ای برای اقدامات آتی در عرصه معادلات منطقه ای وبین المللی باشد.

فرو افتادن برج های دوگانه در نیویارک امریکا به تدریج زمینه را برای پذیرش نقش آفرینی ترکیه درمنطقه به ویژه در افغانستان توسط آمریکا فراهم ساخت که مجموع این شرایط به شرح زیر است :

 ۱ـ موفقیت در اداره دموکراتیک کشور و پرهیز از افراط‌گرایی

۲ ـ جلب اعتماد کشورهای منطقه و پذیرش موفقیت‌آمیز نقش‌های میانجیگرانه مانند پرونده هسته ای ایران، شرکت در نیروهای حافظ صلح در لبنان

۳ـ حفظ روابط راهبردی با غرب در قالب ناتو، عضویت ترکیه در ناتو به دامن زدن علایق بیشتر طرفین در کشور دست زد

ترکیه با حفظ راهبرد جهانی اش که همانا تعامل با جریان های اسلام گرای منطقه با حفظ علایق با غرب همواره در سیاست های منطقه ای پیروز ظاهر شده است چنانچه علیرغم حمایت از حماس در نوار غزه روابطش را با اسرائیل همچنان با خود دارد .

ظاهرشدن ترکیه در نقش کلیدی یک جریان اعتدالگرای جهانی پای سیاست های دولت اردوغان را بیشتر در منطقه باز می سازد و خواب های پریشان بازگشت به امپراطوری عثمانی در فکر و دماغ سیاست مردان ترکی فربه می سازد .

چنانچه مشکل تراشی این کشور با ایران به عنوان قطب بزرگ از جهان اسلام به عنوان مانع رسیدن به عمق استراتیژی رجعت به امپراطوری عثمانی کاملا مبرهن سازد .

راهبردی که عربستان و قطر در سایه تیوری پان اسلامیسم به آن میاندیشدند وبا روی آوردن به حلقات افراطی مانند وهابی ها برای همیش این آرزو را دفن کردند و بستر مناسب برای ترک ها به وجود آوردند تا در سایه نیورادیکالیزم ترکی هم حلقات لائیک ترکی را دور بزنند وهم اندیشه های بازگشت به امپراطوری عثمانی را درسایه پان اسلامیسم تحقق بخشند .

ترکیه در افغانستان ازجایگاه خوب جهانی برخوردار است هم از جریانهای اسلام گرا حمایت می شود چنانچه حتی طالبان کمتر با نیروهای ترکی درگیر میشود و هم جبهه های تکنوکرات ومتمایل به غرب از این کشور در قالب عضویت ناتو حساب می برند . تنها مشکل که می توان سد راه پالیسی های دولت مردان ترکی در کشور باشد همانا اندیشه های است که در قالب هلال شیعی شکل میگیرد و به فکر قرص شدن هلال شیعی با مدیریت ایران در منطقه هستند.

اما بازهم ترکیه تا جایی موفق تر از ایران در این قسمت ظاهر شده است چنانچه با راه انداختن موج های پان ترکیسم در بستر تکثر قومی افغانها اقوام که ریشه و تبار ترکی مغولی دارند با چنگ انداختن به خون و تبار شان کتله های بزرگ از اقوام شیعی را به سوی خود کشانده است . لذاست که ترکیه از عهد امان الله خان تاکنون در محراق سیاست داخلی و خارجی افغانستان جایگاه ویژه خودش را دارد و می تواند نقش کلیدی را در این جغرافیا بازی نماید .

و عمق راهبردی ترکیه درافغانستان پان اسلامیسم وپان ترکیسم که به امپراطوری عثمانی بیانجامد است .

Author

About Author

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *