شفاخانه های دولتی به عنوان بخشی از زیر مجموعه دولت است که بر اساس قانون اساسی، می بایست خدمات خوب و استندرد را به صورت رایگان برای شهروندان کشور ارائه نماید.
اما با تمام تلاش مسوولان حکومتی؛ هنوزهم مشکلات در شفاخانه های دولتی باقی مانده و تا هنوز هیچ نهادی موفق به برچیدن این مشکلات و ایجاد راه حل برای معاینه مردم در این شفاخانه ها نشده است.
از سویی هم نارضایتی مردم از خدمات بهداشتی در شفاخانه های دولتی موضوعی است که تاکنون کمتر در رفع آن از سوی مسوولان توجه شده است.
کم توجهی وعدم مسوولیت پذیری از سوی داکتران و پرستاران شفاخانه های دولتی باعث شده تا بیشتر مریضان کشور برای معاینه به شفاخانه های خصوصی و یا خارج کشور مراجعه کنند.
مقام ها در وزارت صحت عامه کشور، نبود بودجه کافی برای شفاخانه های دولتی را از جمله مشکلات عمده برای نبود خدمات بهتر بهداشتی در این شفاخانه ها می دانند.
داکتر وحیدالله مایار، مشاور وزارت صحت عامه در گفتگو با خاورمیانه اظهار داشت که وجوه مالی که از سوی دولت پرداخت می شود، تنها ۶ درصد خدمات بهداشتی را تحت پوشش قرار می دهد که این مبلغ ناچیز است.
به گفته وی، این مبلغ هم تنها در بخش خدمات صحی اساسی ابتدایی مصرف می شود و خدمات صحی ثانوی و بعد از آن را نمی تواند اکتفا کند.
مایار اظهار داشت که حجم کار در شفاخانه های دولتی زیاد است و پول اختصاص یافته برای آن به هیچ وجه بسنده نمی کند و نیاز به پول بیشتر احساس می شود.
به باور وی، به همین دلیل شفاخانه های دولتی کشور از لحاظ تداوی و تشخیص درست، با چالش عمده مواجه هستند.
وجود فساد در صحت
همانطور که همیشه گفته می شود، اکثر ادارات دولتی افغانستان آغشته به فساد هستند، صحت افغانستان نیز به معضل گرفتار بوده و مقام ها نیز آن را تائید می کنند.
وحیدالله مایار میگوید که متاسفانه فساد در صحت وجود دارد که شامل گرفتن پول «زیرمیزی» شماری از داکتران از بیماران هم می شود.
به گفته وی، رهبری وزارت صحت عامه در تلاش است تا با آسیب شناسی فساد، با این پدیده به مبارزه بپردازند و با برنامه ریزی دقیق بر اساس «یک طرح جامع» از گسترش فساد در وزارت و زیرمجموعه های آن (شفاخانه های دولتی) جلوگیری شود.
مشاور وزارت صحت عامه با ذکر این نکته می گوید که با استفاده از «طرح جامع» و تشکیل کمیته شناسایی افراد «بی بضاعت»، قرار است تا افراد بی بضاعت مراجعه کننده به شفاخانه ها شناسایی شده و از گرفتن پول معاینه از آنها نیز خودداری شود که خود نوعی مبارزه با گسترش فساد خواهد بود.
از سوی دیگر، محمد نبی که برادر خود را به شفاخانه جمهوریت کابل آورده بود، به خاورمیانه گفت :«داکتران برای ادویه ای که در این شفاخانه که دولتی است، از من پول خواسته اند.»
به گفته وی، ادویه و خدمات اساسی در شفاخانه های دولتی باید رایگان باشد که خود دولت تعیین کرده است؛ اما چون هیچ نظارتی از سوی مسوولان نیست، داکتران به هر شکلی که بخواهند، از بیماران پول می گیرند.
نبی، با گرفتن پول از بیماران برای خدمات ثانوی موافق بوده و اظهار داشت که وقتی پول به شکل رسمی گرفته شود بهتر از غیررسمی و غیرقانونی است تا با استفاده از آن بتوان مشکلات شفاخانه ها را حل کرد.
شعار در داخل، معاینه در خارج
مشکلات موجود در شفاخانه های دولتی و نبود زمینه ارائه خدمات بهداشتی ثانوی، باعث شده تا بیماران بیشتر به بیمارستان های خصوصی و یا خارجی مراجعه کنند.
بارها مسوولان حکومتی شعار داده بودند که باید شفاخانه های داخلی تجهیز شوند تا از رفتن بیماران به خارج از کشور جلوگیری شود؛ اما هنوز هم این مشکل وجود دارد.
مشاور و سخنگوی وزارت صحت عامه با تائید مراجعه بیماران به شفاخانه های خصوصی و خارجی می گوید که هزینه لازم برای نگهداری وسایل پیشرفته در بیمارستان های دولتی وجود ندارد، به عنوان مثال مصارف روزانه نگهداری یک ماشین «سیتی اسکن» در حدود یک هزار دالر امریکایی است که از توان شفاخانه های دولتی خارج است.
به باور وی، این مشکلات باعث شده تا بیماران بیشتر در بیمارستان های خصوصی و یا خارج از کشور به معاینه بپردازند که این کار باعث می شود تا پول از شفاخانه های دولتی بیرون برود که اگر این پول در شفاخانه های دولتی پرداخت شود، هم مشکل این شفاخانه ها حل شده و هم بیماران «سرگردان» نمی شوند.
غلام فاروق که در سالون های وزارت صحت عامه به دنبال طی مراحل اسناد انتقال پدرش به خارج بود، خواهان توجه جدی مسوولان به حل مشکلات شفاخانه های داخلی به ویژه دولتی شد.
وی به خاورمیانه گفت :«اگر شفاخانه های دولتی و داخلی تجهیز شده و توانایی تداوی مریضان را داشته باشند، هیچ مجبور نیستم که پدرم را با مصارف گزاف به خارج ببرم.»
اما راه حل چیست؟
بر اساس اظهارات مشاور وزارت صحت عامه، تعدیل ماده دوم قانون صحت مبنی بر رایگان بودن معاینه بیماران در شفاخانه های دولتی، یکی از راه حل های مناسب خواهد بود.
به گفته وی، بعد از تعدیل این ماده قانون، از بیماران مراجعه کننده به شفاخانه های دولتی، فیس اندکی اخذ می شود تا با استفاده از این فیس، مشکل کمبود بودجه در بیمارستان های دولتی تا حدی مرفوع شود.
مایار افزود که پول اخذ شده از بیماران در بخش ارائه خدمات بهداشتی ثانوی استفاده شده و کوشش می شود تا در این بخش نیز دستاوردهایی به دست آید.
اما بر اساس معلومات موصوف، افراد بی بضاعت، مریضان عاجل و خدمات صحی ابتدایی از پرداخت این پول معاف هستند.
با این حال، مقام های وزارت صحت عامه گرفتن فیس از بیماران، مشارکت عامه و سیستم مناسب مبارزه با فساد را برای «بهتر شدن» خدمات صحی در کشور مفید می دانند.
Author
About Author
