… و حالا فرصتی به نام شانگهای
قرار است امروز، رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی در نشست سران سازمان همکاریهای شانگهای به صحبت بپردازد و مشکلات افغانستان را این بار در این نشست بازگو کند.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرای حکومت در این سفر که دو روز پیش صورت گرفت، یک هیئت عالی رتبه را نیز با خود دارد که در بین آنها مصطفی مستور، مشاور ارشد و نماینده خاص رئیس اجرایی، حکمت خلیل کرزی، معین سیاسی وزارت امور خارجه، خالد احمد پشتون، عضو مجلس نمایندگان، سلطان احمد بهین، رییس سوم سیاسی وزارت خارجه، رویا رحمانی، رییس همکاری های منطقه ای وزارت خارجه، جاوید فیصل، معاون سخنگوی ریاست اجرایی و شماری از خبرنگاران حضور دارد.
در چهاردمین اجلاس شانگهای، موضوعات مهم بین المللی از جمله مسایل امنیتی، اقتصادی و همکاری های منطقه ای از جمله افغانستان میان کشورهای عضو و ناظر سازمان مورد بحث قرار خواهد گرفت.
این نشست در حالی صورت می گیرد که چند روز پیش، کار ساخت پروژه تاپی نیز افتتاح شد و این پروژه نیاز مبرم به امنیت در افغانستان دارد و به همین دلیل شانگهای می تواند فرصت خوبی برای جلب نظر کشورهای منطقه برای صلح افغانستان باشد.
از سویی هم، کلید حل مشکلات امنیت و صلح در افغانستان، حضور در این نشست ها و جلب همکاریهای کشورهای منطقه و توسعه همکاریهاست.
هرچند در جریان سالهای پس از طالبان، افغانستان به کشورهای قدرتمند اروپا و از همه مهمتر امریکا تکیه داشت تا مشکلاتش حل شود، اما با گذشت بیش از ۱۵ سال مشخص می شود که حل مشکلات افغانستان نیاز جدی به همکاریهای منطقه ای دارد در کنار تکیه به قدرت های غربی.
با توجه به اینکه سیاست خارجی افغانستان نیازمند رابطه با کشورهای قدرتمند در جهان است؛ اما نباید فراموش کرد که رابطه تنگاتنگ با کشورهای منطقه به دلیل دسترسی آسان به آنها و مرز مشترک با شماری از آنها، می تواند برای تحقق آرزوی صلح در کشور کمک قابل توجهی کند.
توسعه اقتصادی، سیاسی و امنیتی هر کشور به مانند افغانستان، خواه نا خواه نیازمند رابطه با کشورهای همسایه و منطقه است؛ هرچند که این روابط باید بر اساس رعایت برخی از نکات از جمله رسمیت داشتن استقلال، تمامیت ارضی و دفاعی کشور است.
با این حال، سازمان شانگهای با حضور کشورهای قدرتمند منطقه ای از جمله روسیه و چین، می تواند گوش فراخی برای شنیدن مشکلات افغانستان داشته باشد و برای اینکه ناامنی و تروریسم از خاک یک افغانستان ضعیف به خاک آنها داخل نشود، به فکر ایجاد یک افغانستان با ثبات و قوی باشند.
کشورهای غربی که از افغانستان دورتر هستند، بیشتر به فکر قدرت طلبی در آسیا هستند و حضورشان در افغانستان نیز بیشتر دلیلی به رسیدن به اهداف شخصی شان خواهد بود تا اینکه به فکر یک افغانستان با ثبات باشند؛ چون تروریسم و ناامنی از این کشور هیچ مرزی با آن کشورها ندارد و به راحتی به این کشورها وارد نمی شود؛ اما کشورهای منطقه این خطر را بیشتر احساس کرده و شاید بیشتر به فکر یک افغانستان با ثباب باشند.
از همین رو، حال داکتر عبدالله قرار است امروز در نشست شانگهای به عنوان یک کشور ناظر، سخنرانی کند؛ پس بهترن است تا مسایل افغانستان به صورت کامل و واضح برای سران شانگهای بازگو شده و راهی برای حل مشکلات افغانستان نیز ردیابی شود.
رئیس اجرایی حکومت می تواند بر همکاری کشورهای عضو شانگهای برای استقرار صلح و ثبات در افغانستان و مبارزه با تروریزم تاکید کرده و نظر آنها را برای یک افغانستان با ثبات جلب کند.
در شرایط فعلی سخنرانی و نحوه بازگو کردن مشکلات افغانستان در نشست شانگهای خیلی مهم است تا سران این سازمان، به صورت واضح از مشکلات افغانستان و عدم حل آنها از سوی کشورهای غربی بازگو شود.
در عین حال، دیدار شخصی با سران این سازمان فرصت دیگری برای جلب نظر آنها برای افغانستان است که داکتر عبدالله می تواند از این فرصت به خوبی استفاده کند و روابط منطقه ای را تقویت بخشد.
هرچند در خبرنامه ریاست اجراییه آمده است که رئیس اجرائیه در ملاقات های دوجانبه، موضع رسمی حکومت افغانستان را در مورد آخرین تحولات سیاسی- نظامی در داخل افغانستان و منطقه بیان خواهد کرد و خواهان همکاری های همه جانبه اقتصادی-امنیتی این کشورها برای استقرار صلح و ثبات در افغانستان و منطقه می شود.
این سفر در حالی صورت می گیرد که افغانستان درخواست عضویت رسمی به شانگهای را نیز داده است که در نوع خود و در کنار پیمان با ناتو، می تواند برای گسترش همکاریهای منطقه ای کمک کرده و نقش افغانستان را بیش از پیش پررنگ بسازد.
افغانستان در شرایط فعلی نیاز مبرم به رایزنی های گسترده، همه جانبه، شفاف و صریح با قدرت های مهم منطقه و فرامنطقه دارد و این کار نیز نیازمند یک سیاست خارجی جامع باشد و برای هریک از قدرت های شامل در کشور به شمول کشورهای همسایه، قدرت های آسیا، امریکا و اروپا خط مشی مشخص تعیین کند تا با این کار از قدرت طلبی این کشورها در خاک افغانستان جلوگیری شده و در جهت مخالف آن، نظر این کشورها را برای ثبات در کشور جلب کند.
استفاده از فرصت هایی مانند شانگهای می تواند افغانستان را به کشوری مبدل بسازد که از نفوذ جنگ شرق و غرب در کشور جلوگیری کرده و اهداف خود را از طریق هر دو جانب پیش بگیرد.
همانطور که در ابتدا هم گفته شد، نشست شانگهای چند روز بعد از افتتاح کار ساخت تاپی صورت می گیرد و فرصت خوبی است تا با استفاده از قدرت های شانگهای، به پاکستان فشار آورده شود که از ناامنی و حمایت مخالفان کابل دست بردار شده و به فکر افغانستانی با ثبات برای رسیدن به اهداف اقتصادی خود باشد.
کارشناسان نیز در این رابطه معتقدند که سازمان شانگهای با حضور کشورهای قدرتمندی از جمله چین و روسیه و نفوذی که این کشورها بر پاکستان دارند؛ می تواند نقش مهمی در جلب رضایت اسلام آباد برای صلح در افغانستان داشته باشد.
حال زمان آن است تا رئیس اجراییه و هیئت همراه وی، تمام درخواست ها، معضلات، مشکلات، چالش های امنیتی و درخواست های جدی برای تامین صلح و فشار بر اسلام آباد را به صورت رسمی به سران شانگهای ارائه کند تا با استفاده از این فرصت، راهی برای ثبات در کشور فراهم شود.
Author
About Author
