سید حسن نصرالله در مرکز طوفان حملات رسانه ای عربستان

در هفته های اخیر رسانه های وابسته به عربستان سعودی از جمله مجموعه شبکه های MBC و از سویی دیگر شبکه ی خبری العربیه حمله ی شدیدی را متوجه سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان کرده اند. العربیه و MBC در پوشش های خبری خود با دعوت از به اصطلاح تحلیلگران سیاسی و تندرو ترین شخصیت های سیاسی وابسته به عربستان سعودی، عبارات شدید اللحنی را در توصیف دبیر کل حزب الله لبنان به کار برده اند. تقلید از شخصیت سید حسن نصر الله در برنامه ی طنز شبکه ی MBC نیز صدها تن از هواداران حزب الله لبنان را به خیابان ها آورد.

بررسی علل انفعال عربستان سعودی نسبت به حزب الله لبنان، نیازمند واکاوی اوضاع داخلی هر دو کشور و اوضاع منطقه ای است.

اوضاع داخلی لبنان

استمزاج از مردم لبنان

پس از استعمار فرانسه بر لبنان و ترکیب فرقه گرایانه ی این کشور در سایه ی جنگ داخلی، منبع موثق دولتی برای نظر سنجی یا حتی تبیین آمار مربوط به لبنان وجود ندارد. از این رو عدم وجود آمار دقیق درباره ی تعلقات مذهبی، قومی و زبانی مردم لبنان، عربستان سعودی را برای استمزاج از مردم این کشور به اقدامات رسانه ای تحریک آمیز به عنوان ابزاری هر چند کودکانه سوق داده است.

واکنش به افزایش قدرت حزب الله

پس از تشکیل ائتلاف جدید میان احزاب سیاسی برای انتخاب ریاست جمهوری که پس از سال ها به بحران خلاء قانونی ریاست جمهوری در لبنان خاتمه می دهد، عربستان سعودی واهمه ی آن را دارد که تشکیل این ائتلاف زمینه ساز افزایش قدرت سیاسی حزب الله در لبنان باشد. عقب نشینی شخصیت های برجسته ی متمایل به عربستان در جریان پارلمانی ۱۴مارچ به نفع حزب الله لبنان، به ویژه اعلام حمایت سمیر جعجع رهبر حزب نیروهای لبنانی از جنرال عون در کارزار انتخاباتی که از هم پیمانان اصلی حزب الله به شمار می آید، هشدار دهنده ی روزهای کناره گیری عربستان سعودی و حزب المستقبل به رهبری سعد حریری از صحنه ی سیاسی لبنان است.

تحولات منطقه ای

شکست در یمن

اتحادیه ی اروپا نیز همزمان با انتشار ده ها بیانیه ی محکومیت حملات هوایی عربستان سعودی علیه غیر نظامیان در یمن هر چند در بیانیه غیر الزام آور، خواستار توقف فروش تسلیحات به عربستان سعودی شد. ناکارآمدی سیاست های منطقه ای عربستان سعودی به ویژه در قبال یمن و شکست شدید عربستان در محقق کردن اهداف عملیات طوفان قاطعیت، امرای سعودی را واداشته با فرافکنی به دنبال مقصری در خارج از سعودی باشند.

سوریه

گفتگوهای صلح و آتش بس در سوریه که نوید بخش احتمال پایان یافتن پنج سال درگیری خونین میان مسلحین وفادار به عربستان سعودی و از سویی دیگر نیروهای ارتش عربی سوریه است، عربستان را بیش از پیش در تنگنا قرار می دهد. در صورت حل سیاسی بحران سوریه، میلیارد های دالر سرمایه گذاری عربستان سعودی برای براندازی حکومت الاسد و روی کار آمدن دولت هوادار کشورهای موسوم به اعتدال عربی بر باد خواهد رفت. حضور نیروهای حزب الله در کنار هم پیمان سوری خود بیش از پیش خشم رسانه های وابسته به ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود را برانگیخته است. سابقه ی رفتارهای انفعالی عربستان سعودی نشان داده است، هرگاه این کیان سیاسی با شکست مواجه می شود، سطح حملات کودکانه ی خود علیه شخصیت های بارز معارض خود را افزایش می یابد.

ایران

مشارکت گسترده ی مردم ایران در انتخابات پارلمانی این کشور علیرغم پیش بینی های ریاض مبنی بر تحریم انتخابات و کاهش محبوبیت رژیم ایران، عربستان سعودی را بهت زده کرده است. اقبال مردمی به انتخابات در ایران که به مثابه تأیید سیاست های نظام جمهوری اسلامی است، تلاش های اطیاف نزدیک به عربستان سعودی در منطقه برای اظهار کاهش محبوبیت نظام ایران را با بن بست مواجه کرد.

اوضاع داخلی عربستان سعودی

بنیادگرایی افراطی

منهج عربستان در اتخاذ وهابیت و بنیادگرایی سنی افراطی در منطقه، رسانه های وابسته به سعودی را ملزم کرده است تا از هیچ عملیات روانی علیه شخصیت های معارض خود دست بر ندارد. تحلیلگران سیاسی معتقدند عربستان برای ملتهب کردن مردم خود و تلاش برای جذب حمایت اعراب در ائتلافی علیه ایران به ابزارهای دینی چنگ انداخته است. سران وهابی آل سعود که بارها و در موقعیت های مختلف عدم التزام خود به اسلام را نشان داده اند، به سیاست که می رسد ناگهان مسلمانانی پایبند شده و با تمسک به نسخه ی شاذ خود از اسلام سنی، شیعیان را هدف قرار می دهند.

نقش اسرائیل و ایالات متحده

تقاطع مصالح اسرائیل و ایالات متحده ی آمریکا و از سویی دیگر عربستان سعودی در پاره ای از مسائل منطقه ای به هم پوشی کامل می رسد. نگرانی های عربستان تنها نماینده ی ترس های فوبیک آل سعود نیست بلکه بازتاب نگرانی های تل آویو است. هیچ اقدام عربستان سعودی علیه حزب الله لبنان که دشمن شماره یک اسرائیل از لحاظ نزدیکی با مرز های اراضی اشغالی و قدرت نظامی است، بدون هماهنگی و توصیه ی مستقیم تل آویو و واشنگتن صورت نمی گیرد.