سه شنبه، آغاز روند تازه صلح افغانستان

صلح، واژه ای دوست داشتنی؛ اما دست نیافتنی برای مردم افغانستان.

هر حکومت و دولتی که روی کار آمده؛ اولین شعار رسمی اش، آوردن صلح و تامین امنیت در کشور بوده است که تمام آنها در این راستا ناکام بوده و هر روز امنیت بدتر از دیروز می شود.

با آمدن حکومت وحدت ملی و حضور علنی دو رهبر در راس یک حکومت، گمانه زنی ها برای دست یابی به صلح و مبارزه با فساد از جمله اولین برنامه ها بود؛ که متاسفانه هیچ دستاوردی نداشت.

در کنار اینکه برای صلح هیچ اقدام مناسب از سوی حکومت وحدت ملی انجام نشد؛ تمام ادارات دولتی، نهادهای امنیتی و موسسات خارجی حتی مراکز تحصیلی به دیوارهای کارنکریتی پناه بردند که هر یک متر آن در بدل ۱۵۰۰ دالر تهیه شده است.

اما رسیدن به صلح زمینه را برای حضور کشورهای همسایه و منطقه باز کرده است و عاملی شده برای «دایه مهربانتر از مادر» کشورهای منطقه در قبال افغانستان.

در سالهای گذشته هر کدام از کشورهای منطقه در این راه اقداماتی انجام دادند و به تازه گی روسیه وارد این کارزار شده است.

تلاش برای تحقق مذاکرات صلح میان دولت کابل و طالبان مسلح، همچنان یکی از کارهای مهم اسلام آباد است و پس از آنکه فرمول نشست های چهارجانبه صلح افغانستان با حضور افغانستان، پاکستان، چین و امریکا به عنوان تنها طرف فرامنطقه ای این نشست ناکام ماند، اکنون پاکستان، چین و روسیه به دنبال فرمولی منهای قدرت های فرامنطقه ای برای کمک به حل مسائل افغانستان هستند.

بنابر معلومات تازه، قرار است نشست سه جانبه پاکستان ـ روسیه – چین با موضوع کمک به صلح و امنیت افغانستان، سه شنبه هفته روان (هفتم جدی) به میزبانی مسکو برگزار شود.

هرچند که اسلام آباد همواره در مواضع رسمی و علنی اعلام می کند که صلح افغانستان را صلح در پاکستان می داند و هرگونه ناامنی و بی ثبات در افغانستان، به ضرر پاکستان خواهد بود؛ اما همیشه و همه ساله تنها در فصل سرما این گفته را کمی جنبه عملی می دهد و بعد از آن، ادعایش به باد فراموشی سپرده می شود.

آخرین مورد از بی تفاوتی و عدم صداقت پاکستان در کردار نسبت به گفتار آن، سال گذشته بعد از پنج نشست در طول کمتر از یک سال مربوط به نشست چهارجانبه صلح افغانستان با حضور افغانستان، امریکا، چین و پاکستان بود.

تمام این نشست ها، در عمل هیچ گونه نتیجه مثبت برای افغانستان نداشت و نه تنها نتوانست به تحقق مذاکرات صلح با طالبان مسلح منجر شود، بلکه فاصله ها را میان طرفین افزایش داد و چشم انداز صلح در افغانستان را بیش از پیش در ابهام و تاریکی فرو برد.

هرچند انتظار می رفت که حضور امریکا به عنوان یک قدرت فرامنطقه ای و نقش آن بر پاکستان و طالبان مسلح، روند صلح افغانستان را تسهیل بخشد؛ اما اسلام آباد نشان داد که اهداف خودش مهمتر از اهداف کشورهای حمایت کننده اش مانند امریکا است و نقش امریکا، به عنوان تنها عضو فرامنطقه ای گروه چهارجانبه، چندان درخشان و پررنگ نیست.

با توجه به مثبت اعلام شدن روند مذاکرات چهارجانبه، کشتن ملااختر منصور در حمله هواپیماهای بی سرنشین امریکا در خاک پاکستان، طالبان مسلح را از رسیدن به نتیجه در روند صلح ناامید کرده و این مذاکرات به چالش کشیده شد.

حالا پاکستان و چین به عنوان دو عضو از گروه شکست خورده چهار جانبه، این بار روسیه را «عَلَم» کرده و با همراهی مسکو که این روزها نقش پررنگ تری در تحولات منطقه ایفا می کند، قصد دارند فرمول صلح افغانستان را تغییر دهند.

اسلام آباد و پکینگ انتظار دارند که حضور مسکو، کلیدی باشد برای قفل صلح افغانستان.

اما این نکته که پاکستان بارها اعلام کرده است که شماری از رهبران طالبان مسلح در خاک این کشور حضور دارند و برای کشاندن آنها به میز مذاکره، صداقت نشان نمی دهد، دید کابل به اسلام آباد را تغییر داده است و سرنوشت هرگونه برنامه صلح با حضور پاکستان تاریک به نظر می رسد.