آیا پاکستان از میزبانی مذاکرات صلح، عقب نشینی می کند؟

پاکستان که تاچندی به سختی در پی میزبانی مذاکرات صلح میان شورشیان طالب و کابل بود، اکنون به نظر می رسد به دلیل پیچیده تر شدن روند صلح، دیگر تمایلی به این میزبانی ندارد.

اسلام آباد از همان ابتدا و با فرارسیدن فصل سرما به شدت این مسئله را دنبال کرده و به دنبال مصروف نگه داشتن حکومت کابل بود تا زمان برای افزایش فعالیت شورشیان در فصل های گرما فرا برسد.

به تازه گی نیز روزنامه انگلیسی زبان «اکسپرس تریبیون» پاکستان که تحولات مذاکرات صلح افغانستان از ابتدا تا حال را به خوبی و با ذره بین دنبال کرده است، پرده از نیت تازه اسلام آباد برداشته است.

این روزنامه که اخبار نسبتاً دقیقی در مورد نتایج گفتگوهای صلح افغانستان منتشر می کند، نوشته است: «پاکستان دیگر تمایلی به ایفای نقش میزبانی مذاکرات صلح افغانستان ندارد و به دولت افغانستان اطلاع داده است که بهتر است به فکر انجام دور بعدی مذاکرات شورشیان طالب در دفتر سیاسی آنان در دوحه ،پایتخت قطر باشد.»

روزنامه به نقل از یکی از نزدیکان به روند صلح افغانستان آورده است که به دلیل پیچیده شدن روند مذاکرات، در صورتی که پاکستان میزبان دور بعدی گفتگوهای مستقیم میان نماینده گان شورشیان طالب و دولت کابل باشد، به شکل های مختلف تحت فشار قرار خواهد گرفت و اسلام آباد برای رهایی از زیر بار فشارهای احتمالی، دیگر مایل نیست میزبان این مذاکرات باشد.

با این حال گفته می شود که اسلام آباد افزایش فشارها و توقعات از سران پاکستان را نیز از دلایل دیگر برای شانه خالی کردن از میزبانی گفتگوها اعلام کرده است.

براساس گزارش اکسپرس تریبیون، مقامات پاکستان می گویند که این کشور خود را تنها متعهد به ادامه کمک به روند صلح و متقاعد کردن گروه های مختلف طالبان به حضور در پای میز مذاکره می دانند؛ هرچند که گزارش های اخیر حکایت از آن دارد که متقاعد کردن گروه های اصلی طالبان برای نشستن پای میز مذاکرات صلح با دولت کابل، کار چندان ساده ای نیست.

در عین حال، از افغانستان نیز گزارش می رسد که اگرچه رئیس جمهور و شماری از شخصیت های دولتی نزدیک به او خواهان مذاکرات صلح با شورشیان طالب هستند؛ اما از سوی دیگر برخی افراد و گروه ها در داخل دولت علاقه چندانی به حل این تنش کهنه میان دولت و شورشیان طالب ندارند و معتقد به برگزاری مذاکرات صلح نیستند.

این امر خود می تواند گره مذاکرات صلح را کورتر کرده و به سردرگمی آن بیافزاید.

این در حالی است که بر اساس فیصله دور چهارم مذاکرات چهار جانبه در ماه گذشته میلادی در کابل، قرار بود تا گفتگوهای مستقیم به میزبانی اسلام آباد، اوایل ماه روان میلادی برگزار شود؛ اما حال با گذشت بیش از نیمی از ماه مارچ، هیچ دستاورد و روشنی در این رابطه وجود ندارد.

گمانه زنی ها در همان ابتدای مذاکرات چهارجانبه با علاقه و تلاش فراوان اسلام آباد حاکی از نقشه جدید پاکستان برای گذراندن فصل سرما و تجهیز و اکمال شورشیان طالب برای فصل گرما داشت که این امر گویا حال در معرض تحقق است.

این موضوع خاطره دور نخست مذاکرات مستقیم را زنده می کند به نوعی که آن دور در تابستان سال روان به میزبانی اسلام آباد انجام شد و همه چیز برای برگزاری دور دوم مذاکرات در همان فصل و در همان مکان مهیا بود؛ اما اعلام خبر ناگهانی مرگ ملاعمر رهبر سابق شورشیان طالب، تمام معادلات را به هم ریخت و روند صلح بار دیگر متوقف شد و تمام پل هایی که در مسیر رسیدن به صلح ساخته شده بود، فرو ریخت.

اکنون نیز که فصل زمستان در حال تمام شدن است و با پایان دوره خواب زمستانی شبه نظامیان شورشیان طالب، افغانستان باید خود را برای دور جدیدی از فعالیت های تروریستی این گروه های شبه نظامی آماده کند.

تنها تفاوت این دور با دور قبلی تعلیق شدن گفتگوهای صلح، حضور رئیس و هیئت اداری جدید شورای عالی صلح است که رئیس آن جنگ با طالبان را جایز و مفید نداسته است.

در چنین شرایط سخت و پیچیده ای، اینکه پاکستان بخواهد از میزبانی مذاکرات صلحی که تا کنون هیچ نشانه روشنی از محقق شدن آن وجود ندارد عقب نشینی کند، موضوع عجیب و غیرمنتظره ای نیست.

با عقب نشینی پاکستان از تمایل به میزبانی این مذاکرات، یک مشکل دیگر نیز به انبوه مشکلات و مسایل پیش روی روند صلح افغانستان اضافه خواهد شد.

این در حالی است که موضع جدی و مشخص حکومت افغانستان تا حال و با گذشت فصل سرما به صورت کلی مشخص نبوده و همیشه از گفتگوهای صلح همراه با جنگ سخن گفته شده است.

باید دید که با عقب نشینی تاکتیکی پاکستان از میزبانی گفتگوهای صلح، دو کشور ناظر ایالات متحده امریکا و جمهوری خلق چین، از حضور و نقش شان در مذاکرات چهارجانبه به سود افغانستان استفاده می کنند یا هم پیمانشان پاکستان؟