شکست سخت امریکا در افغانستان

امریکا با تمام توان و نیرو در سال ۲۰۰۱ در حالی که حمایت همه جانبه همپیمانانش را داشت، پا به جغرافیای افغانستان گذاشت تا گروهی به گفته خودش شورشی را از بین ببرد.

این گروه، طالبان بود، گروهی که بعد از حملات یازدهم سپتمبر در حال رشد بود؛ اما امریکا برای نابودی آن با مصارف گزاف و تجهیزات سنگین به افغانستان آمد.

امریکا در جریان نزدیک به ۱۹ سال، پایگاه های مجهزی در افغانستان ایجاد کرد، به صورت واضح در امور داخلی افغانستان دخیل بود و حتی حکومت نیز تعیین کرد (حکومت وحدت ملی در پنج سال پیش) و در این مدت نقش عمده ای در ساخت و ساز فساد اداری در کشور داشت.

اما حالا و با گذشت همین نوزده سال، با گروهی توافق کرد که برای نابودی اش آمده بود.

توافقنامه صلح امریکا و طالبان از سوی زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان و ملاغنی برادر، نماینده ارشد دفتتر سیاسی طالبان امضا شد.

در تمام متن توافقنامه، امریکا فقط و فقط بر عدم استفاده‌ خاک افغانستان بر علیه منافع و امنیت خودش تاکیده کرده و اشاره‌ خاصی به حفظ نظام، مثلاً دستاوردها، حقوق بشر و این مسایل نشده است و حکومت افغانستان هم در متن توافقنامه، جایی ندارد.

امریکا با مصرف میلیاردها دالر، کشتن و کشته شدن هزاران انسان، پس از نزدیک به دو دهه، از آینده‌ نظام سازی، دموکراسی و مدرنیزم در افغانستان بیزار و ناامید شده و دیگر به آن فکر نخواهند کرد.

اما آنچه روشن است، این است که امریکایی‌ها پس از حدود ۲۰ سال حضور نظامی و همه ‌جانبه در افغانستان خواهان رها کردن تمام منافع خود در این کشور نیستند و به ‌راحتی خاک افغانستان را ترک نخواهند کرد.

دونالد ترامپ برای پیروزی در انتخابات آتی با عجله فراوان این توافق را به امضا رسانده؛ اما او طرف مقابل خود را به ‌خوبی نمی‌شناسد، طرف مقابل او یک گروه است که تعهدات یک دولت مستقل و شناخته‌شده بین‌المللی را ندارد.

شاید ترامپ بر این باور است؛ همان‌گونه که با ایران در برجام، با چین در توافق تجاری و با کوریای شمالی در مسائل هسته‌ای برخورد کرده این بار نیز می‌تواند با گروه طالبان برخورد کند.

به باور رئیس جمهور امریکا، در آینده می‌تواند به ‌بهانه‌های مختلف زیر این توافق بزند و طالبان هم بخاطر پایبندی به این تعهد مجبور است سلاح خود را بر زمین بگذارد؛ اما باید گفت طالبان تا اینجای کار علاوه بر تمام امتیازاتی که از طرف امریکا گرفته‌، حاضر به خلع سلاح و اجرای آتش‌بس عمومی در افغانستان نشده است، این بدان معنی است که طالبان تمام بدنه نظامی خود را در سراسر افغانستان حفظ خواهد کرد و به‌ محض این‌که امریکایی‌ها ذره‌ای از این توافق عدول کنند بار دیگر آتش جنگ در افغانستان شعله‌ور خواهد شد.

به این صورت، ترامپ، وزارت امور خارجه امریکا و مشاوران او در عرصه افغانستان بازنده نهایی توافق صلح است.

اگر تاکنون چیزی حدود کمتراز ۵۰ درصد از مردم افغانستان هنوز هم علاقه‌ای به حضور امریکا در کشورشان داشتند از این تاریخ تمام ملت افغانستان شاهد خیانت امریکایی‌ها در قبال خود هستند.

ترامپ در نقشه نهایی خود در توافق صلح با طالبان، دچار یک شکست و یک انحطاط جدی شده است و در ماه‌های آینده همین توافق که او امروز از آن به‌ عنوان یک پیروزی یاد می‌کند، شکستی در کارنامه دولت امریکا در آسیا خواهد بود.

توافقنامه امریکا و طالبان یک نکته دیگر نیز داشت که برخلاف توافقنامه استراتیژیک با افغانستان است، در توافقنامه با افغانستان تاکید شده که نیروهای امریکایی در افغانستان می مانند؛ اما با طالبان توافق شده که این نیروها از افغانستان خارج می شوند.

شاید با این حساب، برنده‌ اصلی این جنگ طولانی و معرکه‌ داغ، گروه طالبان باشد، گروهی که برای آرمان شان به صورت واحد و پیگیر جنگیدند. با همسنگر خود کمتر جفا کردند، تا ختم معرکه یکدست عمل کردند و جنگ شان را با پوشش ظاهری مذهب با نبض عمومی جامعه برابر ساختند.