حامد کرزی در لباس زلمی رسول رئیس جمهور می شود ؟ -

اختصاصی خبرگزاری خاورمیانه / میز انتخابات

حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان، در حاشیة نشست شانگهای با ولادیمیر پوتین دیدار کرد و از نامزدی زلمی رسول در انتخابات آینده ریاست جمهوری خبر داد.

پوتین، رییس جمهور کشوری است که در رقابت تنگاتنگ با غرب قرار دارد. تقابل پوتین با کشورهای غربی تنها در مسایل مهم جهانی خلاصه نمی‌شود، بل این موضوع در نوعِ نگاه شان نسبت به دموکراسی، حقوق بشر و آزادی بیان نیز محسوس می‌باشد.

گفته می‌شود روسیة ولادیمیر پوتین، یکی از آن کشورهای است که با وجود تظاهر به دموکراسی، عملاً وفادار به توتالیتاریسم بوده و فرسنگ‌ها از مردم‌سالاری فاصله دارد.

دیدار حامد کرزی با پوتین و اعلام نامزدی زلمی رسول در آن نشست، می‌تواند حاکی از چرخشی 180 درجة تیم حاکم در عرصة روابط خارجی باشد. به نظر می‌رسد که حامد کرزی تصمیم دارد از این پس، نه تنها از روسیه دستور بگیرد، بل از مدل نظام سیاسی آن تقلید نیز نماید.

بنابراین، چیزی را که من حدس می‌زنم این است که حامد کرزی در صدد آن است تا تجربه روسیة دوران پوتین را در افغانستان تکرار کنند. ولادیمیر پوتین، هنگامی که دو دوره ریاست جمهوری را پشت سر گذاشت و برای تصاحبِ دورِ سوم با مشکلِ قانونی برخورد، از نامزدی مدودوف حمایت نمود. مدودوف یکی از اعضای تیم پوتین بود که بدون مشورة وی هیچ کاری را انجام نمی‌داد.

به نظر می‌رسد که کرزی نیز تصمیم دارد تا از زلمی رسول به عنوان مدودوف افغانستان استفاده کند.

آن‌چه که این حدس را تأیید می‌کند تمایلِ آقای کرزی برای باقی ماندن در قدرت می‌باشد. او ضمنِ آن‌که باری از این تمایلِ خود پرده برداشته و گفته بود که قدرت را ایلادادنی (رها کردنی) نیست، هم‌چنان در این روزها تیمی را مامور نموده تا با راه‌اندازی راهپیمایی‌ها و همایش‌ها، خواهانِ ادامة حضور او در قدرت شوند. به گونه‌ نمونه؛ چندی پیش، گروهی از مردم در کابل، طی همایشی، از دولت افغانستان تا از برگزاری انتخابات صرف نظر نموده و آن را تا سال 2018 به تعویق اندازد.

کودتا علیه دموکراسی

ژان فرانسوا رُوِل، فیلسوف، مورخ و نویسنده فرانسوی، باری در موردِ خطراتی که دموکراسی را تهدید می‌کند گفته بود: «فهم پدیدة توتالیتاریسم ممکن نیست مگر با توجه به این تز که هر جامعه مرکب از افرادی است که در گفتار و کردار دیکتاتوری می‌خواهند: یعنی می‌خواهند یا خودِشان دیکتاتور باشند یا حیرت‌انگیزتر این‌که تابع دیکتاتور باشند و به او تسلیم شوند. از این رو دموکراسی همیشه با خطر روبرو است».

من فکر می‌کنم این هشدار برای وضعیتِ کنونی‌مان بسیار صدق می‌کند. باید گفت: در کشورِ عزیزمان افغانستان نیز هستند کسانی که تمایلاتِ استبدادی داشته و خواهانِ استقرار دموکراسی تاج‌پوشانی، شبیه تجربه روسیه، در این سرزمین می‌باشند. بنابراین، برای آن‌که بتوان از اهدافِ سوء آن‌ها جلوگیری کرد و آرمان دموکراسی را نجات داد، باید نیروهای مترقی و دموکرات، فعالان مدنی و روشنفکران و اهل قلم متحد شده و علیه آنان موضع‌گیری نمایند. ناگفته نباید گذاشت هرگونه سکوت در برابرِ اقداماتِ آن‌ها باعث می‌شود که نیروهایِ ارتجاعی و تمامیت‌خواه، جسورتر و بی‌باک‌تر از پیش، به مصافِ دموکراسی رفته و آخرین میخ را بر تابوتِ بی‌جان آن در کشور بکوبند. حراست از نهادها و ارزش‌های دموکراتیک وظیفة ملی و وجدانی مان است. ما باید قضایا و رویدادها را زیرکانه دنبال نموده و نگذاریم که این توطیه به پیروزی برسد.

ما باید آموخته باشیم که دموکراسی تاج‌پوشانی، دموکراسی نبوده و در حقیقت کودتای مخملینی علیه آن می‌باشد. در دموکراسی‌ها و نظام‌های دموکراتیک، آن‌چه که مهم است، به تعبیرِ پوپر، انتقالِ مسالمت‌آمیزِ قدرت می‌باشد. کارل پوپر بدین عقیده‌است که یگانه تفاوتِ مهمی نظام‌های دموکراتیک با استبدادی آن است که در اولی انتقال قدرت بدونِ توسل به زور و خون‌ریزی صورت می‌گیرد، در حالی که در نظام‌های استبدادی باید از کشته‌ها پشته‌ها و از کله‌ها مناره‌ها ساخت تا به قدرت رسید. این در حالی است که دموکراسی تاج‌پوشانی و تجربه روسیه، در حقیقت، کودتایی مخملینی علیه پروسه انتقال قدرت بوده و زمینه‌ساز تداوم و تمدیدِ قدرت فردی می‌باشد.

شما اگر اجازه بدهید که تجربه روسیه در افغانستان تکرارشود و حامد کرزی برای بار سوم، این بار در لباسِ زلمی رسول، زعامتِ کشور را به عهده بگیرد، هیچ تضمینی وجود ندارد که برای بارِ چهارم نیز به فکرِ ریاست جمهوری نیفتد.

نویسنده : عبدالشهید ثاقب