سفر کرزی به پاکستان؛ امیدها و چالش‌ها

اختصاصی خبرگزاری خاورمیانه – میز سیاسی – سفر کرزی به پاکستان

در جریان این هفته حامد کرزی رییس جمهوری کشور به پاکستان می‌رود. دراین سفر رییس جمهور را اعضای شورای عالی صلح افغانستان همراهی خواهد کرد و هدف اصلی این سفر همکاری پاکستان در روند گفتگو ها با مخالفان مسلح دولت بیان شده است و شورای عالی صلح گفته است که رییس جمهوری و هیات همراه اش با برنامه‌ی جدی به پاکستان سفر می کنند تا در گفتگوهای صلح دستاورد مثبت داشته باشند.

اما آیا این‌بار همکاری پاکستان صادقانه خواهد بود؟ حکومت افغانستان گفته است که تلاش خواهد کرد تا در اسلام‌آباد کنفرانس بین‌المللی را به شمول علمای پاکستان برگزار نماید، تاچه حد این کنفرانس بالای روند گفتگو و جنگ در افغانستان تاثیر خواهد داشت؟ و بالاخره سفر رییس جمهور کرزی چه دستاوردی را خواهد داشت؟

موقف پاکستان علیه افغانستان

رییس جمهور کرزی بعد از آن تصمیم گرفت تا به پاکستان سفر نماید که سرتاج عزیز مشاور نخست وزیر پاکستان به کابل آمد و ضمن دیدار با رییس جمهور دعوت‌نامه رسمی نوازشریف نخست وزیر پاکستان را به وی تسلیم نمود.

پیش از این رییس جمهور کرزی گفته بود تا آن‌که پاکستان در روند گفتگوی افغانستان صادقانه عمل نه نماید به این کشور سفر نخواهد کرد.

پس از سفر سرتاج عزیز به کابل جان کری وزیر خارجه‌ی امریکا به پاکستان رفت او ضمن دیدار با نخست وزیر این کشور با مقامات بلند پایه‌ی پاکستان دیدار و گفتگو کرد. بعد از سفر جان کری تاحدی موقف مقامات پاکستان درباره‌ افغانستان دگرگون شد.

از دگرگونی موقف مقامات این کشور برمی‌آید که امریکا بالای پاکستان فشار وارد نموده تا با روند صح افغانستان همکاری نماید و این فشار بنابر دو دلیل ذیل صورت گرفته:

نخست این‌که حکومت افغانستان برای امضای پیمان امنیتی کابل واشنگتن به امریکا شرط گذاشته؛ در صورتی این پیمان را امضا خواهد نمود که صلح و ثبات افغانستان را تضمین نماید. بدون همکاری و عدم فشار بالای مخالفین مسلح پاکستان صلح و ثبات در کشور ناممکن است.

دوم این‌که پاکستان حامی تروریزم و مخالفین مسلح دولت افغانستان و نیروهای خارجی است و تقریبا تمام سران مخالفین مسلح در خاک پاکستان به سر می‌برند. مقامات امریکا و دولت کنونی این کشور با فشار ذهنیت عامه مواجه است. امریکا بخاطر این‌که توانسته باشد تا حدی این فشار را کاهش دهد مجبور است بالای پاکستان فشار بیاورد، تا از حمایت گروه‌های ترورستی و مخالفین مسلح افغانستان دست بردار شود.

در صورت‌‌که پاکستان خواست امریکا را قبول نه نماید؛ امریکا می‌تواند کمک‌های مالی خود را بالای این کشور قطع نماید و یا هم تا قبول نمودن خواست‌ها آنرا به تعویق بیندازد.

ایالات متحده می‌تواند از این طریق پاکستان را مجبور همکاری با افغانستان نماید البته این کار در صورت امکان خواهد داشت که امریکا در گفته‌های خود صادق باشد.

سیاست پاکستان نه تنها با افغانستان؛ بل با کشورهای دیگر نیز ناهمگون و تاحدی زیاد سیاست دو پهلو است. قدرت اصلی این کشور به دست نظامیان است؛ بنابر این کشور مزبور خواهان عمق استرایژیک در افغانستان است. در گفتگوهای صلح خواست اصلی پاکستان این است تا با شامل ساختن مخالفین مسلح در روند صلح امتیازاتی را بدست بیاورد و منافع خود را تامین نماید. این امتیازات گسترش نفوذ، جلوگیری از نفوذ هند و استفاده‌ی ابزاری از افغانستان جهت صادر نمودن اموال و کالاهای تجارتی خود به کشور های آسیای میانه است.

کنفرانس بین‌المللی

اسماعیل قاسم‌یار مسوول روابط بین‌المللی شورای عالی صلح گفته است که افغانستان می‌خواهد در پایتخت پاکستان اسلام‌آباد کنفرانس بین‌المللی را راه‌اندازی نماید، که تدویر این کنفرانس منوط به همکاری صادقانه پاکستان است.

قاسم‌یار گفته است که حکومت افغانستان از پاکستان خواهد خواست، با ما همکاری نماید، علمای خود را تشویق نماید تا در این کنفرانس اشتراک نمایند و در روشن نمودن این مسله کمک نماید که جنگ جاری و کشتار مردم در افغانستان خلاف شریعت اسلامی است.

به گفته آقای قاسم‌یار این جنگ و خونریزی باید متوقف شود. پاکستان باید در این بخش‌ها با ما همکاری نماید.

پیش از این نیز حکومت افغانستان تلاش نموده بود بخاطر بدست آوردن جواز شرعی علیه جنگ جاری کنفرانسی را با حضورعلمای پاکستان در کابل دایر نماید؛ اما بنابر اشتراک نه‌نمودن علمای پاکستان این کنفرانس لغو شد. در آن وقت علمای پاکستانی جنگ در افغانستان را حرام نه دانسته بودند و گفته بودند که حکومت افغانستان می‌خواهد تا با استفاده از علما علیه طالبان مسلح جواز بدست بیاورد.

در صورت‌که از جانب حکومت پاکستان تدویر این کنفراس مورد قبول نیز واقع گردد، این امکان بسیار ضعیف است که کنفرانس بین‌المللی بتواند در روند صلح و متوقف شدن جنگ موثر تمام شود؛ چون مخالفین مسلح نه تنها فتوای علمای افغانستان؛ بل به شمول علمای پاکستان فتوای اکثر علمای جهان اسلام را قبول ندارند.

در شرایط کنونی طالبان مسلح جهت مشروعیت بخشیدن به اعمال و جنگ خود علما و مفتیان بخصوصی خود را دارند که فقط فتواها و فیصله‌های همین علما و مفتیان مودر قبول طالبان قرار دارد.

پیش از این شورای علمای افغانستان حملات انتحاری و جنگ جاری علیه دولت افغانستان را حرام دانسته بود؛ اما در مقابل طالبان مسلح و حامیان ایشان فتواهایی را صادر نمودند که بر بنیاد آن حملات انتحاری و جنگ جاری در افغانستان را نه تنها حرام نه دانسته؛ بل جواز شرعی را نیز صادر نمودند.

هندوستان

قبل از سفر رییس جمهور کرزی به پاکستان کریم خلیلی معاون دوم رییس جمهوری به هند سفر نمود. طی این سفر مقامات هندی قبول نمودند که نیروهای مسلح افغانستان را تجهیز می نمایند.

با وجود این‌که طی سال‌های گذشته هند حدودا دو ملیارد دالر کمک به افغانستان نموده طی سفر آقای خلیلی به هند، این کشور بار دیگر بر کمک با افغانستان تاکید نمود.

با توجه به دشمنی و رقابت تاریخی هند و پاکستان سفر کریم خلیلی بالای سفر رییس جمهور کرزی به پاکستان سایه خواهد افگند. پاکستان بار دیگر خواهان منع گسترش نفوذ هند در افغانستان خواهد شد.

نتیجه

باوجود این‌که پاکستان حامی مخالفین مسلح و در این اواخر حامی مخالفین سیاسی دولت افغانستان است؛ اما این کشور بنابر فشار امریکا مجبور خواهد بود تا حدی بالای طالبان مسلح فشار بیاورد تا در روند گفتگو دخیل شوند. پاکستان تلاش خواهد نمود تا از راه مخالفین مسلح نفوذ خود را در افغانستان گسترش دهد او در صدد خواهد بود تا بعد از ۲۰۱۴ نیز در امور افغانستان دست باز داشته باشد.

امکان این وجود دارد که به اثر تقاضای حکومت افغانستان ملا برادر از زندان پاکستان رها گردد؛ اما چون ملا برادر در طول سه سال گذشته از صفوف طالبان دور بوده و جانشین وی نیز تعیین گردیده، وی نخواهد توانست در روند گفتگو تاثیر مثبت داشته باشد.

همچنین در بخش کنفرانس بین‌المللی حکومت افغانستان دستاورد مثبتی نخواهد داشت.

نویسنده: مجیب‌الرحمن صافی