ناگفته‌های کودتای نافرجام ترکیه؛ روسیه چگونه اردوغان را نجات داد

ولکان اوزدمیر نویسنده مشهور ترکیه در کتاب جدید که چاپ کرده است از بسیار موضوعات مهم پرده برداشته است و در مورد نقش روسیه در نجات ترکیه و اردوغان از باتلاق کوتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶ نیز حرف‌ها دارد.

اوزدمیر در کتاب خود می‌نویسد، بحث‌هایی در مورد اینکه سامانه اس-۴۰۰ روسیه در شب کودتای نافرجام ۱۵ جولای جنگنده‌های اف-۱۶ ترکیه را در تیررس خود قرار داده بود و جنگنده‌های روسی از اردوغان محافظت می‌کردند، مطرح است. اما یک ادعایی که نمی‌توان آن را جدی نگرفت از طرف «الکساندر شیروکراد» به عنوان یک شخصیت نظامی و مورخ قابل احترام روسی در قالب مقاله‌ای به تاریخ ۲۹ جولای ۲۰۱۶ در روزنامه « نزافیسیمایا» مطرح شد.

این محقق روسی در مورد شب کودتای نافرجام ۱۵ جولای ترکیه می‌نویسد: «نظامیانی که کودتای نافرجام ۱۵ جولای ترکیه را اجرا کردند بدون حمایت آمریکا و اروپا قادر به انجام آن نبودند. نمی‌توان تصور کرد که سازمان اطلاعات روسیه که به خوبی پایگاه هوایی اینجرلیک را می‌شناسد و پایگاه‌های شنود در اطراف ترکیه دارد، از این کودتا بی‌خبر باشد. کشتی متعلق به سازمان اطلاعات روسیه به نام «اکواتور» ۱۲ جولای از شهر بندری «سواستوپول» حرکت کرده و از تنگه بسفر عبور کرده و در شب کودتا در سواحل دریای اژه در نزدیکی منطقه‌ای که اردوغان آن شب را برای استراحت انتخاب کرده بود، توقف کرده بود. اردوغان آن شب با جت اختصاصی از مارماریس پرواز کرده و نزدیک به دو ساعت بر فراز دریای اژه سرگردان بود. کشتی اکواتور روسیه با استفاده از دستگاه ویژه‌ای که داشت، توانست سیستم‌های ردیابی دو جنگنده اف-۱۶ ترکیه را که به دنبال جت اردوغان بودند، کور کند. از طرف دیگر حرکت دو زیردریایی روسیه از ناوگان دریایی «نووراسییسک» و «روستوف-نا-دونو» از دریای سیاه به سمت تنگه بسفر پیش از شب کودتا ۱۶ جولای را نمی‌توان تصادفی انگاشت».

ترکیه شب بسیار سخت و سرنوشت سازی را در ۱۵ جولای ۲۰۱۶ از سر گذراند. بنا بر ادعایی که در کتاب «ولکان اوزدمیر» مطرح شده است، روسیه اردوغان را از یک کودتای آمریکایی آگاه کرده بود و حتی وی را نجات داده است. شاید این ادعا به صورت مستند اثبات نشود اما نباید فراموش کرد که اولین سفر خارجی اردوغان پس از کودتای نافرجام ۱۵ جولای به کشور روسیه بود. به طوری که نشست ۹ آگوست ۲۰۱۶ در سن پترزبورگ، نکته عطفی در روابط ترکیه و روسیه محسوب می‌شود. این نشست سرآغاز همکاری‌های نظامی و اطلاعاتی ترکیه و روسیه در مسئله سوریه بود و برای اولین بار همکاری‌های امنیتی بیش از همکاری‌های اقتصادی، دو کشور را به یکدیگر نزدیک کرد. شاید این نزدیکی و همکاری بین ترکیه و روسیه، آمریکا و غرب را چنان برآشفته کرد که باعث شد آندری کارلوف سفیر روسیه در ترکیه در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۶ ترور شود.