لویه جرگه کرزی، خاطرات اسپنتا و افشاگریهای نبیل سه فصل یک برنامه
رییس جمهور پشین حامد کرزی که نقدهای چون اختلاس میلیونها دالر، گرفتن بکسهای یورو، ترویج تجارت مواد مخدر در زمان حکومتش، برادر خواندن طالبان، فرستادن طالبان به شمال، دشمنی به رهبران جبهه شمال، تعصب، تقلب انتخاباتی انتخاباتی به نفع اشرف غنی به گفته نبیل و هزاران کار غیر قانونی دیگر به زندگی سیاسی اش وارد است.
در زمان حکومت حامد کرزی با آمدن ملیاردها دالر کمک رسمی کشورهای خارجی و ملیاردها دالر پول اوپراتیفی نتوانست که حتی برق پایتخت را منظم بسازد یا عدالت اجتماعی را مراعات کند، برعکس کارهای میکرد که عصبیت از آن میبارید، همین برادر خواندن طالبان مسلح، حمایت طالبان لوگر و… کارهای بود که در زمان حکومت حامدکرزی بیشتر شد.
حامد کرزی بعد از سه سال حکومت وحدت ملی چند ماه قبل خواهان تدویر لویه جرگه عنعنوی شد که این کارش مخالفین و طرفداران زیاد داشت، بعضی از نهادهای جامعه مدنی، وکلای پارلمان، سیاسیون و… از تدویر لویه جرگه عنعنوی حمایت کردند، اما بعضی از حلقات از جمله حکومت این کار کرزی را خلاف قانون میخواند و اشرف غنی هم بخاطر تنبیه کرزی فرمان بررسی شهرک عینو مینه قندهار را صادر کرد و اشخاص که در داخل حکومت افغانستان از این حرکت حمایت کردند ارگ آنها را از وظایف شان برکنار کرد.
در همین گیر و دار بود که داکتر رنگین دادفر اسپنتا خاطرات خود را بنام «سیاست افغانستان؛ روایتی از درون» را نشر کرد و در این کتاب بیشتر خواسته کرزی را هم تبلیغات مثبت و منفی کند و کرزی که ۳ سال خاموش بود یک باره روی زبانها آمد و در بخشی از این کتاب از جانفشانیهای کزری و رشادتهایش در زمان حکومتداریش یاد کرده و در جاهای هم از بدترکاریهای ممکن که هیچ کس فکرش را هم نمیکرد یاد کرده است.
بعد از این که کتاب اسپنتا به بازار آمد و با استقبال نسل باسواد مواجه شد فصل دوم برنامه سیاه و سفید در یکی از رسانهها آغاز شد و در نخستین برنامه این فصل رحمت الله نبیل رییش پشین امنیت ملی افغانستان به یک باره مردم را با افشاگریهای که کرد درگیر ساخت و در این افشاگریها کرزی را متهم به حمایت از تقلب در انتخابات کرد و اشرف غنی رییس جمهور فعلی را دست نشانده کرزی خواند و قرادادها و زمینها دولتی را که اشرف غنی بخاطر کمپاین انتخاباتی خود به شرکتهای بزرگ وعده بود افشا کرد.
این افشاگریها به چه قیمت؟ چرا بعد از این همه سال نبیل یک باره کرزی را بازیگر مهتر سیاست افغانستان قلمداد کرد؟ با وجود داشتن فیسبک و امکانات مصاحبه اختصاصی چرا در برنامه سیاه و سفید دست به افشاگری زد؟ اصلن این نوشداروی بعد از مرگ سهراب به درد چه کسی میخورد؟
کرزی سیاستمدار با تجربه است و مامورین بلند پایه حکومت خود را با خود دارد، نبیل، اسپنتا، فاروق وردک، کریم خرم و… مامورین حکومت کرزی بودند و اینها از همه سیاستهای انتخابات ۲۰۱۴ باخبر بودند و حتمن حرفهای پشت پرده است که شاید سالها بعد از خاطرات یکی دیگر از این سیاستمداران چاپ شود.
وقتیکه کرزی به اشرف غنی وعده داده بود که در انتخابات سال ۲۰۱۴ برنده است حتمن معاملۀ صورت گرفته است و شاید اشرف غنی وعده داده باشد که بعد از دوره اول با تعدیل قانون اساسی کرزی دوباره رییس جمهور شود وگرنه به قول نبیل چرا باید پروسه انتقال که یک پروسه کمپاینی بود را به اشرف غنی دایر کرد حتمن اینجا معاملۀ صورت گرفته که حال اشرف غنی زیر قول خود زده است و کرزی از این کارش ناراحت و خودش به گروپ کاری خود دست به کار شده است.
اشرف غنی بیگمان اگر حمایت مردمی جنرال دوستم و حمایت سیاسی کرزی را نمیداشت محال بود که رییس جمهور شود، شکی نیست که کرزی برای رییس جمور شدن اشرف غنی در کشورهای خارجی لابی کرده و همه متقاعد ساخته که این آدم شخص مناسب برای ریاست جمهوری است، و حال که اشرف غنی دست رد به سینه کرزی زده است این رییس جمهور کهنهکار دست به یک سری اقدامات خطرناک زده است و حال معلوم نیست که این جنگ نرم استراتیژِی استخباراتی امریکا است و یا برنامه میان مدت روسیه که کرزی دارد پیاده میکند.
اشرف غنی هم در این مدت سیاست را یاد گرفته است و با زیر فشار قرار دادن رقیبهای سیاسی خود میخواهد جلو برنامههای سیاسی شان را بگیرد، مثلن سناریوی ایشچی برای دوستم، سناریوی مهمند برای عطا، اختلاس ۳ملیارد دالری اسماعیل خان که سیگار تایید کرده و همین طور همه را زیر فشار یک پرونده قرار داد و این سیاست یکی از بدترین نوع سیاستها در جهان سوم است چون اشرف غنی پایگاه مردمی ندارد و اگر این فشارها از حد بیشتر شود و یکی از مخالفین سیاستهای حکومت در مقابل حکومت قدعلم کند، کشور به سوی بحران میرود.
بحث دیگری که این جا مطرح میشود مسلۀ درانی و غلجایی است و این دو قوم پشتون همواره با هم مشکل داشتند و حال که کرزی که یک درانی قندهاری است حکومت را به یک غلجایی تحویل داده در میان درانیها به خیانت متهم است و کرزی تلاش دارد که این نام بد را هر طوری که شده است باید دوباره به نیکنامی مبدل کند و با راه انداختن برنامههای مثل لویه جرگه، افشاسازی رازهای دروانی حکومت خود در قالب خاطرات و مصاحبه توسط زیر دستانش چه درد ملت دوا خواهد کرد.
افغانستان کشوری است که از پایان انتخابات سال ۲۰۱۴ بارها از پرت شدن به پرتگاه بحران نجات یافته است و حکومت وحدت ملی که ابتکار جان کری وزیر خارجه پشین آمریکا است هم این را خوب میداند پس بر این سیاستمداران است که راه حل برای برون رفت از چالشهای موجود در جامعه پیدا کنند و برای شگوفایی افغانستان برنامه بریزند، با تیوری توطیه هیچ جناح پیروز نمیشود، در دست به دست هم دادن سیاستمداران و ایجاد یک برنامه پویا، کارآمد برای بهتر شدن امنیت و اقتصاد افغانستان کنند و این بازی سیاسی برد، برد است و به نفع مردم افغانستان است و اگر سیاستمدران و حکومت در پی توطیه باشد بازی باخت، باخت میشود و برنده این بازی میشود کشورهای که نمیخواهد افغانستان سرپای خود ایستاده شوند.
ندیم پارسینا