دهنۀ غوری،دند غوری و دندشهاب الدین؛ مثلث شوم ناامنی شمال افغانستان

دهنه غوری، دند غوری و دند شهاب الدین مثلث ناامنی بغلان و شاهراه کابل شمال استند که این مثلث با داشتن ولسوالی استراتیژیک دهنۀ غوری هر روز نا امنی را در شاهراه کابل بغلان، کابل کندز و مناطق بغلان، سمنگان و مناطق همجوار را تهدید می کنند. چرا دهنۀ غوری می تواند در نا امن سازی نقش موثر داشته باشد؟ بخاطری که در همه مناطق دست باز دارد و راه های استراتیژیک برای رسیدن به دوشی، کیله‌گی، دنده شهاب الدین، دند غوری، چشمۀ شیر، سمنگان، خلم و حتی بامیان دارد.

نا امنی در بغلان از چند سال بدین سو بیداد می کند اما صدای مردم بغلان را کسی نمی شنود فقط یک بار صدای شان را گلاب منگل وزیر سرحدات و قبایل شنید که توافقنامۀ را با محاسن سپیدان دندغوری امضا کرد که با این کار به گفته بعضی از وکلای مجلس زمینه تجهیز و سببب بیشتر شدن قدرت طالبان مسلح گردید.

نا امنی در بغلان این سالها به همه چیزها در این ولایت آسیب زده است از تجارت تا زراعت و تعلیم و تربیه در معرض خطر قرار دارد و این ناامنی شده است کابوس برای مردم بغلان که هر روز از زاده گاه خود کوچ می کنند به ولایت های امن میروند.

شایان فریور عضو بورد رهبری نهاد جامعه مدنی بغلان که بخاطر ناامنی‌ها از بغلان به کابل آمده به خبرگزاری خاورمیانه گفت : بخاطر آمدن به کابل اشتیاق نداشتم چون در شهری که بزرگ شدیم و شهری که یک عمر آنجا مبارزه کردیم دل کندن سخت بود اما ناگذیری‌های سبب شد که بغلان را ترک بگویم و به کابل بیایم.

در ادامه فریور گفت: مبارزه های مدنی و سیاسی که در شمال داشتم سبب شد که کابل بیایم. چون مسولانه به مشکلات بغلان می پرداختم باعث شد که میزان آسیب پذیری مرا در جامعه بیشتر کرد و دریافتم که تداوام زنده گی در بغلان به ضرر من و خانواده ام است و ترجیع دادم که کابل بیایم و حال از کابل برای بغلان کار می کنیم.

شایان افزود: ما با جمع از فرهنگیان، فعالین جامعه مدنی از کابل برای وضعیت بغلان لابی گری را آغاز کردیم و تا جای نتیجه هم داد اما این نتجیه موقتی بود و نتوانست این به برنامه ها دراز مدت به دولت تبدیل شود بالاخره سیاست های که در قبال ناامنی بغلان بود توانست برای چندمین بار نا امن بسازد.
فریور اضافه : چیزی که در رسانه ها گفته میشود و حرف های باعث میشود که امنیت به بغلان نیاید چون این‌ها به حقایق پشت پرده دست نمی زنند و یکی از دلایل که بغلان را ترک کردم همین بود که در رسانه به حقیقت گویی می پرداختم. چون حرف های ما به تعداد یک عده خوش نمی‌خورد.

فریور در آدامه صحبت های خود گفت: وضعیت بغلان و خصوصن مناطق دند غوری، دهنه غوری، دندشهاب الدین در همان زمان هم که بغلان یک امنیت نسبی داشت این مناطق نا امن بودند و هیچ قوه و قوتی نتوانست امنیت را به این نقاط برگرداند.نا امنی سنگ سنگینِ است در بغلان که این روزها هیچ کس توان برداشتن آنرا ندارد حتی دولت؛ مشکلات عبارت از این است که خدمات اجتماعی به طور عادلانه در بغلان تقسیم نمی شود و مشکل دیگر که در بزرگ ساختن مشکلات نقش داشته قدرت و ثروت در بغلان به طور متعادل تقسیم نشده مثلن یک جمع آمده اند و می کوشند که جنگ از شهر به اطراف برود و انهای که عقده مند استتند که نتوانستند به قدرت نرسیده اند علیه اینها مبارزه می کنند.

شایان در آخرین تحیلل گفت همین که خدمات اجتماعی، قدرت و ثروت به شکل عادلانه در بغلان تقسیم نشده و یک طرف هم کسانی که در انتخابات های شورای ولایتی گذشت نتوانستند جایگاه پیدا بکنند و این ها دولت را مسول محرومیت مردم بدانند و هر کدام شان که در هر ساحه بغلان نفوذ داشتند نا امنی ایجاد کردند.

ناامنی ها باعث شد که رزاعت و مالداری آسیب جدی ببیند و زمین های زراعتی بیشتر از بین رفت و اقتصاد شان ضربه دید و عقده ها آنقدر عمیق است که تحمیل همین ضررها وجود دارد اما تداوم وضعیت که در بغلان است وجود ندارد.

بغلان گلوگاه شمال افغانستان است و این جغرافیا در سال‌های اخیر در آتش ناامنی می‌سوزد و همه کسانی که می‌خواهند به ولایت‌های شمال سفر کنند و راننده های که همه روزه از این مسیر در رفت و آمد استند خطر را به جان می‌خرند و این مسیر را می پیمایند یکی از راننده‌ها بنام اسدالله به خبرگزاری خاورمیانه در مورد نگرانی که از این مسیر دارند گفت : جنگ است؛ چند وقت پیش طالبان در منطقه‌ای کیله‌گی و دوشی به سرک عمومی می برامدند و با نیروهای امنیتی جنگ می کردند و راه را به روی مسافرین بسته می کردند و حال هم همین مشکل و جود دارد؛

اسدالله اضافه کرد هر وقتی که در راه کابل رفت و آمد می کنیم راستش می ترسیم و در مورد خواست شان از حکومت گفت «از حکومت می خواهیم که همی سرک ها را امنیت بگیره مردم ترس نداشته باشند.»

در بغلان بد امنی بیداد می‌کند و مردم شهر به ستو آمده اند و از مناطق دند غوری، دهنۀ غوری و دندشهاب الدین را مراکز ناامنی در این ولایت می نامند. محمد مومن باشند شهر پلخمری در مورد نا امنی ها بغلان چینین می گوید«با آنکه درین اواخر شدت حملات طالبان مسلح کمی کم شده ولی حضور طالبان مسلح در بخش های از ولایت بغلان نگران کننده است. در ادامه افزود که «تا زمانیکه مناطق دندغوری، دندشهاب الدین و ولسوالی دهنه غوری که در نزدیکی شهر پلخمری مرکز ولایت بغلان موقعیت دارد از وجود گروه طالبان پاکسازی نشود، تهدیدات وجود دارد.»

گفته میشود که بارها عملیات در این مناطق صورت گرفته است اما طالبان دوباره مناطق که تحت تصرف نیرهای امنیتی بودند را گرفته اند و این مشکل از کجا آب می‌خورد و چرا کسی به بغلان توجه نمی کند؟ در این مورد بسم الله عطاش عضو شورای ولایتی بغلان به خبرگزاری خاورمیانه گفت در کل دو دلیل وجود دارد دلیل اول اینکه « ولسوالی دهنه غوری منحیث یکی از ولسوالی های فوق العاده بزرگ دارای یک موقعیت مهم برای مخالفان مسلح حکومت، میتانه از طریق دهنه غوری اوضاع امنیتی ولسوالی دوشی همان قسم تا خنجان و سالنگ ها بر هم بزنند و همان قسم بالای تاله و برفک تاثیر گذاری دارد و همچنان بالای شهر پلخمری کاملا تاثیر داره.»

در ادامه عطاش افزود که یکسال میشود که بیشتر ولسوالی ها سقوط کرده است حکومت محلی بغلان بارهای هم وعده کرده بود که عملیات باز پس گیری صورت میگیرد و تا جای که ما می بینیم این نیت وجود ندارد و حال جغرافیای ناامنی در بغلان روز به روز افزایش می یابد و فعلن ولسوالی های برکه، نهرین در حال ناامنی استند.

این وکیل شورای ولایتی دند شهاب الدین ، دند غوری، بغلان مرکزی و دهنه غوری را جولانگاه امنی برای طالبان مسلح می گوید و اضافه می کند که وقتی که اینها این مناطق استراتیژیک را داشته باشند هر از گاهی میتوانند قسمتی از شاهراه با حضور خود ناامن کنند.

عطاش دلیل دوم ناامنی بغلان و شاهراه شمال را در کمبود نیروهای امنیتی میدانند و می گوید که یک کندک در بغلان وجود را و یک کندک نمی‌تواند امنیت چهارده ولسوالی را بگیرد و نگرانی خود را ابزار می کند و می گوید که اگر در کمیت نیروهای امنیتی افزایش نیاید این تهدیدات سرجایش باقی خواهد ماند و از حکومت مرکزی شاکی است که همیشه وعده برای آوردن امنیت می کنند اما به این وعده خود وفا نمیکنند.

عطاش در آخر می افزاید که « منحیث نماینده مردم در شورای ولایتی زادگاه هم در دهنه غوری است، یکسال بیشتر شده به بالای خانه و کاشانه خود رفته نمیتانم و حکومت مرکزی بغلان توانایی بازپس گیر ولسوالی دهنه غوری را ندارند و تنها حکومت مرکزی می‌تواند که این ولسوالی ها را پاکسازی کند که این نیت را ندارند در حالی که میدانند ریشه بحران را حکومت می دانند که در دهنه غوری است.

ندیم پارسینا